در اصطلاح علوّ همت عبارت است از سعی و کوشش در تحصیل سعادت و کمال و طلب کردن کارهای بزرگ و عالی، بدون در نظر گرفتن سود و زیان دنیا، بهطوری که به سبب دست یافتن به منافع دنیوی شادمان نشود و از فقدان آن اندوهگین نگردد بلکه در طریق طلب، از مرگ و کشته شدن و مانند آنها باک نداشته باشد.
حضرت علی(ع) میفرماید: بهترین همتها، بلندترین آنها است؛ «خیر الهمم اعلاها».
دونهمتی
ضد آن دونهمتی است؛ به معنای پستی طبع و قصور همت از طلب کارهای بزرگ و قناعت نمودن به اعمال جزئی که این صفت خبیثه نتیجه کمدلی و ضعف نفس است.
نشانه بلندهمتی
نشانه بلندهمتی را میتوان در رفتارهای شخص پیدا کرد و نشانههای آن را میتوان در موارد زیر برشمرد:
← ایمان
ایمان یک شخص گواهی است بر همت بلند او چنانچه از امام علی(ع) نقل شده است: بلندهمتی از ایمان است.
← بخشش و انفاق
بخشش یکی دیگر از نشانههای همت است که فرد دارای انفاق و بخشش، دارای همت نیز هست و در واقع انفاق و بخشش نتیجهای از نتایج همت است.
← اثرات انفاق
انفاق، از سه جهت باعث تکامل فردی و رشد آدمی است:
۱. موانع تکامل نفسی و رشد انسانی را از میان بر میدارد.
۲. روح انسانیت را در آدمی آشکار میسازد، و نهال گذشت و بلندهمّتی را در روح مینشاند.
۳. در آدمی روح تربیت اسلامی را رشد میدهد؛ «من شرف الهمه بذل الانسان».
امام علی(ع) میفرمایند: «بذل و بخشش آدمی نشانه بلندهمتی اوست.»
← اعمال زیبا
شخصی که دارای همت بلند است، در امور خود تمام دقت را به کار میبرد و سعی بر آن دارد که کار را به نحو احسن به پایان برساند.
حضرت علی(ع) میفرماید: کردار زیبا خبر از بلندی همت میدهد؛ «الفعل الجمیل ینبی عن علو الهمه».
← فرمانبری از خدا
امام علی(ع) میفرمایند: فرمانبری از خداوند همت زیرکان است. نافرمانی از خدا همت پلیدان است؛ «الطاعه همه الأکیاس، المعصیه همه الأرجاس».
← نگهداری حرمت و رعایت پیمان
امام علی(ع) میفرمایند: شریفترین همتها نگهداری حق و حرمتها و رعایت عهد و پیمانهاست؛ «أشرف الهمم رعایه الذمام».
← طمع نداشتن
طمع نداشتن به آنچه در نزد مردم است، (نشان) بلندهمتی است؛ «الکف عما فی أیدی الناس عفه و کبر همه».
← قناعت
پایبندی به قناعت، از والایی همت است؛ «من شرف الهمه لزوم القناعه».
← بینیازی از مردم
بینیازی از مردم و فرمودهاند: عزت بینیازی از مردم را با بلندی و بزرگی همت جلب نما؛ «اسْتَجْلِبْ عِزَّ الْیَأْسِ بِبُعْدِ الْهِمَّةِ».
← اخلاق نیکو
اخلاق نیکو ثمره بلند همتی است.
امام علی(ع) میفرمایند: بهترین خویها برتری همّتها است؛ «احسن الشّیم شرف الهمم».
************************
این برنامه شامل سخنان ارزشمند درباره کار و همت می باشد.
***********************
لطفا درج نظر فراموش نشود.
******************
با آرزوی خوشی برای شما
گروه پارمیس